"ชมพูทวีป"

ชมพูทวีป หมายถึง โลกมนุษย์ทั้งหมด ไม่ใช่อินเดีย-เนปาล อย่างที่หลาย ๆ คน
เข้าใจ ดังมีหลักฐานในพระไตรปิฎกกล่าวไว้ดังนี้

ที่อยู่ของมนุษย์ หรือ มนุสสภูมิ นั้น อยู่บนพื้นดิน (หรือเรียกว่า ดาวเคราะห์) ลอยอยู่ กลางอากาศ ในระดับเดียวกับไหล่เขาพระสุเมรุ ตั้งอยู่ในทิศทั้ง ๔ ของเขาพระสุเมรุ ซึ่งเป็นแกนกลางของจักรวาล (หรือทางวิทยาศาสตร์ปัจจุบันเรียก กาแล็กซี่)ผืนแผ่นดินใหญ่ (ดาวเคราะห์)ทั้ง ๔ ที่ลอยอยู่ในทิศทั้ง ๔ เรียกว่า ทวีป
มีชื่อและที่ตั้ง ดังนี้

1. ปุพพวิเทหทวีป  ตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกของเขาพระสุเมรุ
2. อมรโคยานทวึป(อปรโคยานทวีป)  ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกของเขาพระสุเมรุ
3. ชมพูทวีป(โลกมนุษย์ที่เราอยู่)  ตั้งอยู่ทางทิศใต้ของเขาพระสุเมรุ
4. อุตตรกุรุทวีป  ตั้งอยู่ทางทิศเหนือของเขาพระสุเมรุ

ชมพูทวีป
ตั้งอยู่ทางทิศใต้ของเขาสิเนรุ (เขาพระสุเมรุ)

• มีธาตุมรกตอยู่ทางทิศใต้ของเขาสิเนรุ แสงสะท้อนของธาตุมรกตทำให้ทองฟ้า และมหาสมุทรของชมพูทวีปมีสีน้ำเงินแกมเขียว
• มนุษย์ที่ชมพูทวีป มีความสูง ๔ ศอก มีอายุประมาณ ๑๐๐ ปี
  (อาจตายก่อนอายุได้ ไม่แน่นอน)
• มนุษย์ที่อาศัยอยู่ในทวีปนี้ อายุยิ่งหย่อนขึ้นอยู่กับคุณธรรม ไม่แน่นอน
• สมัยหนึ่งมนุษย์ในชมพูทวีปเคยมีอายุถึง ๘๐,๐๐๐ ปี แต่เมื่อคุณธรรม
  เสื่อมลง อาหารเลวลง อายุก็ลดลง
• ต่อไปภายภาคหน้ามนุษย์ในชมพูทวีป จะมีอายุเพียง ๑๐ ปี เท่านั้น
  และตัวจะเตี้ยถึงขนาดต้องสอยมะเขือกิน
• ดอกไม้ประจำชมพูทวีปคือ "ชมพู (ไม้หว้า)" ...เพราะเหตุนี้ ถึงเรียกว่า
  "ชมพูทวีป" เพราะดอกไม้ประจำทวีปนี้คือ ดอก"ชมพู"

เรื่องของชมพูทวีป
เหตุที่เรียกชื่อดังนี้ เพราะทวีปนี้มีไม้หว้าเป็นพญาไม้ประจำทวีป (ต้นชมพู แปลว่า ต้นหว้า) ไม้หว้าต้นนี้อยู่ในป่าหิมพานต์ ลำต้นวัดโดยรอบ ๑๕ โยชน์ จากโคนถึงยอดสูงสุด ๑๐๐ โยชน์ จากโคนถึงค่าคบสูง ๕๐ โยชน์ ที่ค่าคบมีกิ่งทอดออกไปในทิศทั้ง ๔ แต่ละกิ่งยาว ๕๐ โยชน์ วัดจากโคนต้นไปทางทิศไหนก็จะสูงเท่ากับความยาวในแต่ละทิศ คือ ๑๐๐ โยชน์ ใต้กิ่งหว้าทั้ง ๔ นั้น เป็นแม่น้ำใหญ่ไหลผ่านไปในทิศทั้งหลาย ผลหว้ามีกลิ่นหอม รสหวานปานน้ำผึ้ง หมู่นกทั้งหลายชวนกันมากินผลหว้าสุกนั้น บางทีผลสุกก็หล่นลงตามฝั่งแม่น้ำ แล้วงอกออกเป็นเนื้อทอง และถูกน้ำพัดออกไปจมลงในมหาสมุทร เรียกทองนั้นว่า ทองชมพูนุท เพราะอาศัยเกิดมาจาก ชมพูนที

ความเป็นอยู่ของมนุษย์ในทวีปทั้ง ๓ ยกเว้นชมพูทวีป มีความเป็นอยู่ที่สุขสบาย มีสิ่งแวดล้อมที่สะอาดบริสุทธิ์ ไม่มีมลภาวะ ทำให้อาหารการกิน และน้ำท่าอุดมสมบูรณ์ โรคภัยไข้เจ็บไม่เบียดเบียนเหมือนอย่างในชมพูทวีป ที่เป็นเช่นนี้เพราะมนุษย์ใน ๓ ทวีป มีศีลธรรมที่เป็นปกติ สม่ำเสมอ ส่วนมนุษย์ในชมพู-ทวีป มีความเป็นอยู่ที่แตก
ต่างกันมาก บางคนสุขสบาย บางคนลำบาก บางคนปานกลาง ทั้งนี้ก็ขึ้นอยู่กับการกระทำ ของแต่ละคน หรือบาป-บุญกุศล-บารมี ที่ได้สั่งสมไว้

แต่ละยุคในชมพูทวีป อาจกล่าวได้ว่า มนุษย์ในชมพูทวีป มีความแตกต่างกัน
มากที่สุดก็ว่าได้

                 

ลักษณะสังคมของชมพูทวีปสมัยพุทธกาล

การศึกษาพุทธประวัติ ควรเรียนรู้เกี่ยวกับลักษณะสังคมของชมพูทวีปในสมัยพุทธกาล พอสังเขป เพื่อความเข้าใจและสามารถจะจำเนื้อหา ตลอดจนสถานที่ตั้งของเมือง
ต่าง ๆ รวมทั้งชื่อกษัตริย์ผู้ปกครองแต่ละแคว้นได้โดยไม่สับสน และเมื่อคนส่วนมาก
นึกถึงพระพุทธศาสนาหรือพระพุทธเจ้า ก็จะนึกถึงประเทศอินเดีย เป็นส่วนใหญ่
ในฐานะที่เป็นดินแดนที่เป็นจุดกำเนิดของพระพุทธเจ้า

แต่ตามภูมิศาสตร์ในสมัยพุทธกาลนั้นยังไม่มีการแบ่งแยกดินแดน เหล่านี้เป็นประเทศ อินเดีย เนปาล หรือประเทศใด แต่รวมเรียกดินแดนส่วนนี้ว่าเป็น “ชมพูทวีป”

                            

ชมพูทวีป หมายถึง อาณาบริเวณอันเป็นที่ตั้งของประเทศอินเดีย ปากีสถาน  เนปาล และบังกลาเทศในปัจจุบัน
๐ อินเดีย เป็นพื้นที่ส่วนใหญ่ของชมพูทวีป 
๐ ปากีสถาน เป็นพื้นที่แถบตะวันตกของชมพูทวีป 
๐ เนปาล เป็นพื้นที่อยู่ทางตะวันออกเฉียงเหนือของชมพูทวีป
๐ บังกลาเทศ  เป็นพื้นที่แถบตะวันออกของชมพูทวีป

ซึ่งชมพูทวีปหรืออินเดียในสมัยพุทธกาลนั้นมี ๑๖ นครรัฐและแคว้นเล็ก ๆ อีก ๕ แคว้น

แคว้นเล็ก ๆ อีก ๕ แคว้นคือ สักกะ โกลิยะ ภัคคะ วิเทหะ และอังคุตตราปะ

แคว้นพระราชบิดาของพระพุทธองค์ก็อยู่ในแคว้นเล็ก ๆ นี้ อาณาจักรเหล่านี้ปกครอง ในระบบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ คือ พระราชามีอำนาจเด็ดขาดบ้าง ระบบ สามัคคีธรรม คือมีสภาเป็นที่ปรึกษาบ้าง ระบบประชาธิปไตยบ้าง แต่ส่วนมากจะ เป็นระบบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ ด้วยเหตุที่พุทธศาสนาถือกำเนิดในแผ่นดินอินเดีย
จึงควรจะได้ศึกษาภูมิหลังของอินเดียในยุคก่อนการกำเนิดของพุทธศาสนาพอสังเขป
ดังนี้

ชนชาติดั้งเดิมของอินเดีย
ชนชาติที่เชื่อกันว่า เป็นชนชาติดั่งเดิมของอินเดียคือ เผ่า
๐ ซานโตล (Santole)
๐ มุนดา (Mundas)
๐ โกลาเรีย (Kolaria)
๐ ตูเรเนียน (Turanians)
๐ ดราวิเดียน (Dravidians) คนพวกนี้เป็นพวกผิวดำจำพวกหนึ่ง ปัจจุบันยังพอมีหลงเหลืออยู่ที่รัฐพิหาร และเบงกอล ของอินเดีย

ในสมัยพุทธกาล คือสมัยที่พระพุทธเจ้ายังดำรงพระชนม์ชีพอยู่นั้น ชมพูทวีปยังมิได้แบ่งเป็นประเทศต่าง ๆ ดังกล่าวมาข้างต้น หากแบ่งเป็น นครรัฐ หรือ แคว้น ต่าง ๆ เท่าที่พบหลักฐานปรากฏ มี  ๒๑ แคว้น ดังน

แคว้น ๒๑ แคว้นในสมัยพุทธกาลของอินเดีย